Η σμηγματογόνος κύστη ή κύστη δέρματος ή αθηρωματώδης κύστη ανήκει στους καλοήθεις όγκους του υποδόριου ιστού (του λιπώδους ιστού που βρίσκεται κάτω από το δέρμα).
Όπως φανερώνει το όνομά της, είναι μία κύστη που περιβάλλεται από κάψα (περίβλημα) και περιέχει σμήγμα.
Η σμηγματογόνος κύστη εμφανίζεται ως μικρή, ψηλαφητή διόγκωση κάτω από το δέρμα.
Σπανίως παρατηρείται μια μικρή (μαύρη συνήθως) τρυπούλα (πόρος) στο δέρμα της περιοχής, που οφείλεται σε σχηματισμό συριγγίου (καναλιού) μεταξύ κύστης και δέρματος.
Η εμφάνιση της σμηγματογόνου κύστης δεν είναι δυνατή μόνο κατά την εφηβεία, αλλά σε οποιαδήποτε ηλικία και σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος.
Συχνότερες περιοχές εντόπισης είναι το τριχωτό της κεφαλής, ο αυχένας και τα άκρα.
Σε πολλούς ανθρώπους παρατηρούνται περισσότερες από μία κύστεις.
Η αντιμετώπιση της σμηγματογόνου κύστης γίνεται με χειρουργική αφαίρεση (εκτομή), καθώς μέχρι σήμερα η επιστήμη δεν έχει βρει κάποιο φάρμακο το οποίο να εξαφανίζει την κύστη.
Η επέμβαση πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία με πολύ λεπτή και κοντή βελόνα, ώστε να επιτευχθεί η πλήρης αναισθητοποίηση της περιοχής. Η κύστη αφαιρείται ολόκληρη μέσα από μία μικρή και προσεκτική τομή.
Η επέμβαση της αφαίρεσης της κύστης διαρκεί από 10 λεπτά έως μισή ώρα.
Ο ασθενής είναι σε θέση να επιστρέψει αμέσως στις καθημερινές του ασχολίες και να ακολουθήσει τις απαραίτητες μετεγχειρητικές οδηγίες για την αφαίρεση των ραμμάτων και τους κανόνες υγιεινής στην περιοχή.